Bιταμίνες- Βιταμίνη Β3 ή νιασίνη

Οι βιταμίνες είναι μια ομάδα μορίων που απαιτούνται σε πολύ μικρές ποσότητες στη διατροφή και είναι απαραίτητες για τη πραγματοποίηση σημαντικών αντιδράσεων στον οργανισμό μας. Δεν παρέχουν ενέργεια, δηλαδή δεν έχουν θερμίδες. Η υπερβολική πρόσληψη βιταμινών ή οι διατροφικές ελλείψεις μπορεί να έχουν βλαβερές συνέπειες στην υγεία! Διακρίνονται στις λιποδιαλυτές (A, D, E, K) και στις υδατοδιαλυτές που είναι όλες οι υπόλοιπες.

Βιταμίνη Β3 ή νιασίνη

Πλούσιες πηγές της νιασίνης, μιας ακόμα υδατοδιαλυτής βιταμίνης, είναι ο τόνος, το μοσχάρι, το κοτόπουλο, το χοιρινό, τα δημητριακά (κυρίως ολικής άλεσης), οι σπόροι, ο καφές και το τσάι.

Η νιασίνη αναφέρεται στο νικοτινικό οξύ και στο νικοτιναμίδιο. Το νικοτιναμίδιο είναι πρόδρομος ένωση για ένα πολύ σημαντικό συνένζυμο (ΝΑD+) που παίρνει μέρος στις περισσότερες αντιδράσεις του μεταβολισμού μας . Άρα, όπως γίνεται φανερό η κύρια λειτουργία και αυτής της βιταμίνης του συμπλέγματος Β, είναι η πραγματοποίηση των αντιδράσεων του μεταβολισμού. Σύνθεση της νιασίνης μπορεί να γίνει και μέσω του αμινοξέος τρυπτοφάνη. Εκτιμάται ότι 1 mg νιασίνης μπορεί να συντεθεί από την πρόσληψη 60 mg τρυπτοφάνης.

Συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη

Άνδρες: 16 mg/ ημέρα

Γυναίκες: 14 mg/ ημέρα

Γυναίκες στην περίοδο εγκυμοσύνης: 18 mg/ ημέρα

Γυναίκες στην περίοδο θηλασμού: 17 mg/ ημέρα

Η ανεπάρκεια της νιασίνης ονομάζεται πελλάγρα. Τα κύρια συμπτώματά της είναι δερματίτιδα, διάρροια και μπορεί να οδηγήσει σε άνοια και θάνατο. Η έλλειψη της νιασίνης μπορεί να οφείλεται σε συγκεκριμένη ασθένεια δυσαπορρόφησης της τρυπτοφάνης (Hartnup) ή σε συγκεκριμένα φάρμακα (ισονιαζίδη).

Το ανώτατο επίπεδο ανεκτής πρόσληψης έχει οριστεί στα 35 mg/ ημέρα.

Τοξικότητα από τη νιασίνη μπορεί να εμφανιστεί σε δόσεις μεγαλύτερες ή ίσες με 1 g την ημέρα. Οι κύριες παρενέργειες των υψηλών δόσεων της νιασίνης είναι

• Αγγειοδιασταλτικές επιδράσεις (ενοχλητικό ερύθημα στο πρόσωπο, αίσθημα καύσου, φαγούρα, πονοκέφαλοι)
• Γαστρεντερικά προβλήματα
• Βλάβη στο ήπαρ (ηπατοτοξικότητα, ίκτερος)
• Υπερουριχαιμία και πιθανή ουρική αρθρίτιδα (ανταγωνισμός νιασίνης με ουρικό οξύ κατά την απέκκριση)
• Αύξηση των επιπέδων της γλυκόζης στο πλάσμα του αίματος

Το νικοτινικό οξύ σε μεγάλες δόσεις (1 g τρεις φορές την ημέρα) χρησιμοποιείται στη θεραπεία της υπερχοληστερολαιμίας. Έχει αποδειχθεί πως αυτές οι φαρμακολογικές δόσεις μειώνουν τα επίπεδα της ολικής και της LDL χοληστερόλης. Όμως σ’ αυτή την περίπτωση όπου η χορήγηση νικοτινικού οξέος αφορά τόσο υψηλές δόσεις θα πρέπει να λαμβάνεται σοβαρά υπόψιν η πιθανότητα τοξικότητας.

Όλες οι συστάσεις αναφέρονται σε υγιείς ενήλικες!